Trong thời đại thương mại điện tử bùng nổ, việc khởi nghiệp trực tuyến trở nên dễ tiếp cận hơn bao giờ hết. Hai trong số những mô hình phổ biến hiện nay là In theo yêu cầu (Print on Demand – POD) và Tiếp thị liên kết (Affiliate Marketing). Tuy nhiên, nhiều seller, đặc biệt là những người mới bắt đầu, thường băn khoăn: “Nên chọn bán hàng với in theo yêu cầu hay tiếp thị liên kết thì phù hợp hơn? Hay có thể kết hợp cả hai để tối ưu lợi nhuận?”. Trong bài viết này, FlashShip sẽ giúp bạn phân tích chi tiết hai mô hình này, so sánh điểm mạnh – yếu, đối tượng phù hợp, và cả khả năng kết hợp để bạn có lựa chọn đúng đắn cho hành trình kinh doanh của mình.
Tổng quan về hai mô hình: In theo yêu cầu và Tiếp thị liên kết
Trước khi đi vào so sánh chi tiết, hãy cùng điểm lại những khái niệm cơ bản để đảm bảo chúng ta có cùng một hệ quy chiếu.
In theo yêu cầu
In theo yêu cầu là một mô hình kinh doanh thương mại điện tử nơi bạn tạo ra và bán các sản phẩm được tùy chỉnh với thiết kế của riêng mình (áo thun, cốc, ốp điện thoại, tranh canvas, v.v.). Điểm đặc biệt của POD là sản phẩm chỉ được in ấn và sản xuất sau khi khách hàng đặt hàng.
Với POD, bạn là người tạo ra sản phẩm, xây dựng thương hiệu và sở hữu mối quan hệ với khách hàng.
Tiếp thị liên kết (Affiliate Marketing)
Tiếp thị liên kết là một mô hình marketing dựa trên hiệu suất. Trong đó, bạn (với vai trò là một Publisher hoặc Affiliate) quảng bá sản phẩm hoặc dịch vụ của một công ty/cá nhân khác (Advertiser/Merchant) thông qua một đường link liên kết (affiliate link) duy nhất.
Quy trình hoạt động cơ bản của Affiliate Marketing:
- Tham gia chương trình liên kết: Bạn đăng ký tham gia các chương trình affiliate của các công ty (ví dụ: Amazon Associates) hoặc thông qua các mạng lưới liên kết (Affiliate Network) như AccessTrade, Masoffer.
- Chọn sản phẩm/dịch vụ: Bạn lựa chọn những sản phẩm phù hợp với đối tượng khán giả hoặc nội dung website/blog/kênh mạng xã hội của mình.
- Nhận link liên kết: Bạn sẽ được cấp một đường link đặc biệt chứa mã theo dõi riêng.
- Quảng bá: Bạn sáng tạo nội dung (bài viết review, video, bài đăng mạng xã hội, email marketing) và chèn link liên kết của mình vào đó để quảng bá sản phẩm.
- Khách hàng thực hiện hành động: Khi một người dùng nhấp vào link của bạn và thực hiện một hành động cụ thể (thường là mua hàng, nhưng cũng có thể là điền form, đăng ký tài khoản), hành động đó sẽ được ghi nhận.
- Nhận hoa hồng: Dựa trên hành động được ghi nhận, bạn sẽ nhận được một khoản hoa hồng theo tỷ lệ đã thỏa thuận trước.
Với tiếp thị liên kết, bạn không sở hữu sản phẩm, không xử lý đơn hàng hay chăm sóc khách hàng. Vai trò chính của bạn là marketing và thúc đẩy doanh số cho người khác.
So sánh chi tiết: In theo yêu cầu với Tiếp thị liên kết
Để dễ hình dung, hãy so sánh hai mô hình dựa trên các yếu tố quan trọng:
Yếu tố |
In theo yêu cầu (POD) |
Tiếp thị liên kết (Affiliate Marketing) |
Vốn ban đầu |
Thấp – chủ yếu là chi phí chạy ads và tạo store. |
Rất thấp – gần như bằng 0, chỉ cần website/blog/kênh social. |
Kiểm soát sản phẩm |
Cao – tự quyết định thiết kế, ý tưởng, thương hiệu. |
Không – sản phẩm thuộc về nhà cung cấp. |
Khả năng xây dựng thương hiệu |
Có – seller có thể tạo thương hiệu POD riêng. |
Không – chỉ quảng bá thương hiệu của người khác. |
Rủi ro |
Có: sản phẩm có thể không bán được, chi phí quảng cáo cao. |
Thấp: không ôm hàng, nhưng phụ thuộc vào chính sách affiliate. |
Lợi nhuận |
Tùy biên lợi nhuận từng sản phẩm, có thể cao (30–60%). |
Hoa hồng thường thấp hơn (5–20%). |
Kỹ năng cần có |
Thiết kế, marketing, quản lý gian hàng, hiểu về sản phẩm. |
SEO, content marketing, quảng cáo, xây dựng cộng đồng. |
Quy mô mở rộng |
Có thể mở rộng thành thương hiệu lớn. |
Mở rộng chủ yếu bằng tăng traffic và kênh phân phối. |
Ưu và nhược điểm của từng mô hình
Để có thể đưa ra lựa chọn đúng đắn giữa Print on Demand và tiếp thị liên kết, seller cần nắm rõ cả mặt mạnh lẫn hạn chế của từng mô hình. Việc hiểu rõ ưu – nhược điểm không chỉ giúp bạn định hướng chiến lược kinh doanh, mà còn tránh được những rủi ro không đáng có trong quá trình triển khai.
Ưu và nhược điểm của in theo yêu cầu
Ưu điểm:
- Xây dựng tài sản thương hiệu: Đây là lợi thế lớn nhất. Một thương hiệu mạnh là tài sản vô giá, giúp bạn có được khách hàng trung thành và giá trị doanh nghiệp bền vững.
- Kiểm soát hoàn toàn: Bạn quyết định mọi thứ từ thiết kế, chất lượng sản phẩm (bằng cách chọn nhà cung cấp uy tín như FlashShip), giá cả cho đến chiến lược marketing.
- Biên lợi nhuận cao hơn: Khả năng định giá linh hoạt cho phép bạn đạt được tỷ suất lợi nhuận cao hơn so với việc chỉ nhận hoa hồng.
- Rủi ro thấp: Không cần ôm hàng, không lo tồn kho, giảm thiểu rủi ro tài chính so với kinh doanh truyền thống.
- Sáng tạo không giới hạn: Bạn có thể thử nghiệm vô số ý tưởng, thiết kế và ngách thị trường khác nhau một cách nhanh chóng.
Nhược điểm:
- Cần nhiều nỗ lực hơn: Bạn phải đảm nhận nhiều vai trò: nhà thiết kế, marketer, quản lý cửa hàng, nhân viên chăm sóc khách hàng.
- Phụ thuộc vào nhà cung cấp fulfillment: Chất lượng sản phẩm, thời gian in ấn và vận chuyển phụ thuộc hoàn toàn vào đối tác POD của bạn. (Đây là lý do việc lựa chọn một đối tác tin cậy như FlashShip là cực kỳ quan trọng).
- Cạnh tranh cao: Thị trường POD ngày càng đông đúc, đòi hỏi bạn phải có thiết kế nổi bật và chiến lược marketing thông minh để khác biệt.
- Chăm sóc khách hàng: Bạn là người trực tiếp đối mặt và giải quyết mọi vấn đề của khách hàng, từ việc tư vấn size áo đến xử lý đơn hàng lỗi.
Ư và nhược điểm của tiếp thị liên kết
Ưu điểm:
- Chi phí khởi nghiệp cực thấp: Bạn có thể bắt đầu với một kênh TikTok, một trang Facebook hoặc một blog miễn phí.
- Không cần lo về sản phẩm, vận hành: Toàn bộ gánh nặng về tạo sản phẩm, quản lý tồn kho, xử lý đơn hàng và vận chuyển đều do nhà cung cấp đảm nhiệm.
- Linh hoạt và tự do: Bạn có thể làm việc ở bất cứ đâu, bất cứ lúc nào và quảng bá cho nhiều sản phẩm, nhiều công ty cùng một lúc.
- Dễ dàng bắt đầu: Quy trình đăng ký và nhận link affiliate thường rất nhanh chóng và đơn giản.
- Rủi ro tài chính tối thiểu: Bạn không phải bỏ vốn nhập hàng hay sản xuất.
Nhược điểm:
- Không xây dựng được thương hiệu riêng: Mọi nỗ lực của bạn đều đang góp phần xây dựng thương hiệu cho người khác.
- Hoa hồng thấp và thu nhập không ổn định: Bạn chỉ là người trung gian và nhận một phần nhỏ lợi nhuận. Thu nhập có thể biến động mạnh và phụ thuộc vào các yếu tố bạn không thể kiểm soát.
- Không kiểm soát được sản phẩm và chính sách: Nhà cung cấp có thể thay đổi giá sản phẩm, chất lượng, hoặc thậm chí là mức hoa hồng và điều khoản chương trình bất cứ lúc nào.
- Cần lượng truy cập lớn: Để có được thu nhập đáng kể từ hoa hồng, bạn cần phải tạo ra một lượng traffic (lưu lượng truy cập) khổng lồ và có tỷ lệ chuyển đổi tốt.
- Rủi ro về uy tín: Nếu bạn quảng bá một sản phẩm kém chất lượng, uy tín cá nhân hoặc thương hiệu của kênh bạn sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Nên chọn mô hình nào?
Việc lựa chọn mô hình nào phụ thuộc rất nhiều vào mục tiêu, kỹ năng, nguồn lực và tính cách của bạn.
Nên chọn POD nếu:
- Bạn có tư duy sáng tạo, yêu thích thiết kế và muốn xây dựng thương hiệu riêng.
- Bạn chấp nhận rủi ro ban đầu để đổi lấy lợi nhuận cao và sự bền vững lâu dài.
- Bạn muốn chủ động kiểm soát sản phẩm, không bị phụ thuộc hoàn toàn vào bên khác.
Ví dụ: một seller mở shop Etsy bán áo thun in theo yêu cầu với phong cách vintage, xây dựng thương hiệu riêng và thu hút khách hàng trung thành.
Nên chọn Affiliate nếu:
- Bạn giỏi viết lách, làm content, SEO, hoặc sở hữu kênh social có lượng follow lớn.
- Bạn muốn có thêm thu nhập thụ động mà không mất công quản lý vận hành.
- Bạn không muốn chịu rủi ro về hàng hóa, vận chuyển, đổi trả.
Ví dụ: một blogger công nghệ viết review laptop, đặt link affiliate Amazon để nhận hoa hồng từ người mua.
Có thể kết hợp cả hai mô hình với nhau không?
Câu trả lời là CÓ, và đây chính là chiến lược tối ưu mà rất nhiều seller POD thành công đang áp dụng để tối đa hóa doanh thu và xây dựng một hệ sinh thái kinh doanh vững chắc. Việc kết hợp POD và Affiliate Marketing không chỉ giúp bạn tận dụng ưu điểm của cả hai mà còn bù đắp cho những nhược điểm của chúng. Đây là cách bạn có thể kết hợp chúng một cách thông minh:
Chiến lược 1: Dùng Tiếp thị liên kết để Bổ trợ cho Cửa hàng POD
Đây là cách tiếp cận phổ biến nhất. Cửa hàng POD của bạn vẫn là cốt lõi, nhưng bạn sử dụng affiliate marketing để gia tăng giá trị cho khách hàng và tạo thêm nguồn thu nhập.
- Giới thiệu các sản phẩm bổ sung: Giả sử bạn bán áo thun in hình về chủ đề “chạy bộ”. Trong các bài blog hoặc email marketing, bên cạnh việc quảng bá áo của mình, bạn có thể viết bài “Top 10 đôi giày chạy bộ tốt nhất cho người mới bắt đầu” và chèn link affiliate đến các sản phẩm giày trên các trang thương mại điện tử. Khách hàng mua áo của bạn cũng có khả năng quan tâm đến các sản phẩm liên quan khác.
- Tạo nội dung “So sánh & Đánh giá”: Bạn có thể tạo ra các nội dung so sánh sản phẩm của mình với các sản phẩm khác trên thị trường. Ví dụ, so sánh chất liệu áo của thương hiệu bạn với một thương hiệu lớn khác, đồng thời có thể đặt link affiliate cho sản phẩm của đối thủ (một cách khéo léo) để cung cấp lựa chọn đa dạng cho người đọc và tăng độ tin cậy cho bài viết.
- Kiếm tiền từ lưu lượng truy cập không chuyển đổi: Không phải tất cả khách truy cập vào cửa hàng POD của bạn đều sẽ mua hàng. Thay vì để họ rời đi, bạn có thể đặt các bài viết blog chứa link affiliate về các chủ đề liên quan. Dù họ không mua áo của bạn, họ có thể click vào một link liên kết và bạn vẫn có thể nhận được hoa hồng.
Chiến lược 2: Dùng Cửa hàng POD để Xây dựng Thương hiệu cho Kênh Affiliate
Nếu bạn khởi đầu là một affiliate marketer và đã xây dựng được một cộng đồng, một lượng khán giả trung thành, việc ra mắt dòng sản phẩm POD của riêng mình là bước đi tự nhiên và cực kỳ hiệu quả.
- Tạo “Merch” cho cộng đồng: Đây là cách tuyệt vời để tăng cường sự kết nối với khán giả và tạo thêm một nguồn thu nhập béo bở. Ví dụ, nếu bạn có một kênh Youtube về tài chính cá nhân với những câu nói “thương hiệu”, hãy in chúng lên áo thun, cốc nước và bán cho những người theo dõi bạn. Họ mua không chỉ vì sản phẩm, mà còn vì sự ủng hộ và thuộc về cộng đồng.
- Tăng uy tín và sự chuyên nghiệp: Việc sở hữu một dòng sản phẩm riêng giúp bạn chuyển mình từ một “người giới thiệu” thành một “chuyên gia có thương hiệu”. Điều này làm tăng đáng kể uy tín của bạn trong mắt cả khán giả và các đối tác (những công ty có chương trình affiliate).
- Tận dụng nguồn traffic sẵn có: Bạn không cần phải xây dựng tệp khách hàng từ đầu. Bạn đã có sẵn một cộng đồng đang theo dõi và tin tưởng bạn. Việc giới thiệu sản phẩm của chính mình sẽ có tỷ lệ chuyển đổi cao hơn rất nhiều.
Con đường nào cho bạn?
Không có một câu trả lời duy nhất đúng cho tất cả mọi người.
- Nếu mục tiêu cuối cùng của bạn là xây dựng một tài sản, một thương hiệu bền vững mà bạn hoàn toàn sở hữu và kiểm soát, In theo yêu cầu (POD) là con đường bạn nên đi. Nó đòi hỏi nhiều công sức hơn, nhưng phần thưởng về lâu dài là hoàn toàn xứng đáng.
- Nếu bạn là một nhà sáng tạo nội dung muốn kiếm tiền nhanh chóng từ chuyên môn của mình mà không muốn bận tâm đến các khâu vận hành phức tạp, Tiếp thị liên kết là một điểm khởi đầu tuyệt vời.
Tuy nhiên, con đường thông minh và hiệu quả nhất trong năm 2025 và xa hơn chính là sự kết hợp hài hòa giữa cả hai. Hãy bắt đầu với mô hình phù hợp nhất với thế mạnh hiện tại của bạn, nhưng luôn có một tầm nhìn chiến lược để tích hợp mô hình còn lại vào hệ sinh thái kinh doanh của mình.
Bằng cách đó, bạn không chỉ tạo ra một cửa hàng bán sản phẩm, bạn đang xây dựng một cỗ máy tạo doanh thu đa kênh, nơi mỗi bộ phận đều hỗ trợ và thúc đẩy các bộ phận khác phát triển. Và tại FlashShip.net, chúng tôi luôn sẵn sàng trở thành đối tác fulfillment POD đáng tin cậy, giúp bạn hiện thực hóa những thiết kế sáng tạo của mình với chất lượng in ấn và dịch vụ hàng đầu, để bạn có thể tự tin xây dựng thương hiệu và chinh phục thị trường.
Bài viết liên quan: